Diş Çürüğü Nedir? Çürük Diş Nasıl Tedavi Edilir?

Diş çürüğü, diş yüzeyinin veya minesinin hasar görmesi olarak tanımlanır. Çürüklerin ortaya çıkmasına neden olan faktörler arasında; bakteriler, çok sık şekerli gıda tüketimi ve diş temizliğinin yapılmaması yer alabilir. Tedavi edilmediği durumlarda ağrı, enfeksiyon ve diş kaybına yol açabilir. Diş çürüğü tedavisi kişinin ve çürüklerin durumuna bağlı olarak diş hekimi uzmanı tarafından yapılır.

Diş ve diş eti bakımının doğru ve düzenli olarak yapılması bu durumun önüne geçebilir. Tuzlu su ile gargara yapmak veya diş çürüğü ağrısı için karanfil yağı kullanmak diş çürüğüne iyi gelen doğal yöntemler arasındadır.

Diş Çürüğü Belirtileri Nelerdir?

Diş çürüğü belirtileri; çürüğün diş yüzeyinde veya minesinde bulunduğu yere, boyuta ve derinliğe bağlı olarak değişiklik gösterir. Başlangıçta herhangi bir semptom görülmeyebilirken, ilerleyen dönemlerde ortaya çıkabilecek belirtiler şu şekildedir:

• Ani gelişebilen diş ağrısı
• Sıcak veya soğuğa karşı diş hassasiyeti
• Ağız kokusu
• Diş yüzeyinde beyaz, siyah veya kahverengi lekeler
• Dişlerde görünür çukurlar veya delikler

Çürük dişlerin tedavisinin ertelenmesi veya yapılmaması durumunda çürükler ilerleyerek dişin yüzeyine ve köklerine ulaşabilir. Bu gibi durumlarda ilk olarak bir uzman diş hekimine muayene olunmalı ve kişi gerekli kontrolleri yaptırmalıdır.

Diş Çürüğü Neden Olur? Risk Faktörleri Nelerdir?

Ağız içinde bulunan bakterilerin bazıları faydalıyken, bazıları da zararlı olabilir. Diş çürüğü nedenleri arasında ana faktör, dişlerde oluşan plaklardır. Çok fazla şekerli besin tüketmek ve sonrasında diş bakımının yapılmaması dişlerde çürümeye yol açar. 

Diş temizliğinin yapılmaması durumunda plaklarda yer alan bakteriler şekeri aside dönüştürerek, ağızda plak oluşumunu hızlandırır. Bakteriler artar, diş taşları ve tartarlar ortaya çıkabilir. Tartarlar, plakların giderilmesini engelleyerek, bakterilerin diş yüzeyinde kalmasını sağlar ve diş çürüğü sorunu ortaya çıkar. 

Diş çürümesine neden olan risk faktörleri arasında, diş bakımının yapılmaması, şekeri ya da nişastalı gıdaların çok fazla tüketilmesi gibi durumlar yer alırken, aşağıdakiler de dahil olmak üzere bazı kişilerde diş çürümesi riski daha yüksektir:

• Yeterince florür alamamak
• Rutin ağız ve diş bakımı yapmamak 
• Diş ipi kullanmamak
• Reflü hastaları
• Anoreksiya ve bulimia

Diş Çürüğü Nasıl Teşhis Edilir?

Diş çürüğü teşhisi diş hekimi tarafından yapılan muayene sonrası konur. Diş hekimi ilk olarak hastanın tıbbi öyküsünü öğrenir. Yaşanan ağrı ve şikayetlerin ne kadar süredir devam ettiği, şiddeti ve sıklığı gibi soruların cevabı tanı bakımından önemlidir. Sonrasında hastaya fiziki muayene ve özel tıbbi araçlar ile ağız ve diş incelemesi yapılır. Diş köklerinde ortaya çıkan çürüklerin belirlenmesi için diş röntgeninden faydalanır. Yapılan inceleme sonucunda çürüklerin yeri ve seviyesi belirlenir ve kişiye uygun tedavi planlaması yapılır.

Diş Çürüğü Tedavisi Nasıl Yapılır?

Diş çürüğü tedavisi, çürüğün boyutuna ve seviyesine bağlı olarak diş hekimi tarafından yapılır. Çürükler ya da boşluklar yeni ortaya çıkıyor veya çürükler gelişme göstermediği durumlarda diş hekimi florür tedavisi uygular. Florür tedavisinde sıvı, jel, köpük ya da vernik formunda takviyeler verilebilir.

Çürüklerin ilerleme durumu söz konusu olduğunda çürüyen bölgeye bağlı olarak diş dolgusu tedavisi yapılır. Dolguların bakımının doğru ve düzenli olarak yapılması halinde kişi uzun seneler bir sorun yaşamadan dolguları kullanabilir.

Dolgu tedavisinin uygun olmadığı durumlarda diş kaplaması yapılır. Porselen ve metal gibi farklı çeşitleri olan bu kaplamalar dişin yerini tutar.

Çürüğün diş köküne ulaştığı ve sinirlere zarar verdiği durumlarda ise kanal tedavisi uygulanır. Bu tedavinin yapılabilmesi için diş yüzeyinin kullanılabilir olması önemlidir. Kanal tedavisinde sorunlu bölge yani çürük temizlenir, sinirler alınır ve dolgu uygulanır. 

Diş hekimlerinin son olarak başvurduğu yöntem ise diş çekimi tedavisidir. Yapılabilecek bir tedavi yöntemi kalmadığı durumlarda bu uygulamaya başvurulur. Sorunlu diş alındıktan sonra kalan boşluk diğer dişlerin yapısına zarar verebilir. Bu sebeple kalan boşluğun kapatılması için diş implantı ya da köprü uygulaması yapılabilir. 

Diş Çürükleri Nasıl Önlenir?

Diş çürüklerini önlemek için, diş ve diş eti bakımının doğru ve düzenli olarak yapılması ve rutin diş hekimi kontrollerinin aksatılmamalı önerilir. Günde en az iki kez diş fırçalamak plak ve bakteri oluşumuna karşı etkilidir. Düzenli olarak en az altı ayda bir diş hekimi kontrolüne gidilmeli, çok fazla şekerli gıda veya atıştırmalıklarda uzak durulmalı ve sonrasında dişlerin fırçalanması gerekir. 

Diş fırçalamak o an için mümkün değilse ağız gargarası yapılabilir. Asitli sıvılardan uzak durarak bu durumun önüne geçilebilir. Diş ve diş eti sağlığını korumak ve dişlerde çürük oluşumunu engellemek için sigara ve benzeri tütün ürünlerinden, alkol tüketiminden uzak durulmalıdır.