Diş Taşı Nedir? Diş Taşı Neden Olur ?

Diş taşı veya tartar, diş yüzeyinde plak birikmesi ve bu plakların temizlenmemesi sonucunda sert bir yapıya ulaşarak taş halini almasıdır. Plaklar, besin maddelerini ve bakterileri içerir. Düzenli olarak diş fırçalamak, plağın diş üstünde oluşumunu önler. Tartar oluşumu, ağız ve diş sağlığını olumsuz yönde etkileyerek; diş eti çekilmelerine, dişlerin sallanmasına ve diş kaybına neden olabilir. Düzenli olarak diş hekimi kontrolü yaptırarak dişlerde taş oluşmasını önleyebilir veya diş tartarı temizliği yaptırabilirsiniz.

Özellikle dişlerin diş eti ile birleştiği bölümde meydana gelir. Daha çok gıda kalıntıları, mikroorganizma ve bakterilerin yer aldığı diş plağının temizliği düzenli olarak yapılmalıdır. Diş plağının temizlenmesi için kişiler; diş fırçası, diş ipi ve ağız gargaları kullanabilir. Plaklar ağızdan uzaklaştırılmadığı durumlarda taş yani tartar haline gelebilir. Özellikle ağız ve diş bakımına dikkat etmeyen bireylerde görülür. Ayrıca diş fırçalama işlemini doğru uygulamayan ve diş ipi kullanmayan bireylerde ortaya çıkabilir.

Diş Taşı Neden Olur?

Yetişkin bireylerde en fazla karşılaşılan diş problemleri arasında yer alır. Ağız ve diş hijyeninin kötü olması halinde ortaya çıkan bir sorundur. Diş taşı nedenleri arasında ağız ve diş bakımının yapmama, diş fırçalamama veya diş ipi kullanmama yer alabilir.
Tükürükte yer alan mineraller, ağız içerine giren besin maddeleriyle beraber diş üstünde birikir ve sonrasında diş plağı ortaya çıkar. Diş plağı ağız ve diş temizliği yapılmadığında sertleşmeye başlar. Sertleşmenin seviyesi ve miktarında artış olması taş oluşumuna neden olur. Besin ve sıvılar zaman içerisinde bu taşın rengini koyulaştırır. 

Diş Tartarı Tedavi Edilmeli mi?

Oluşan taşın yoğunluğuna ve çevresindeki dokulara zarar vermesine bağlı olarak diş tartarı tedavisi yapılabilir. Diş tartarı oluştuğu durumlarda kişinin diş fırçalaması veya diş ipi kullanması bir fayda sağlamaz. 
Diş taşı tedavisi diş hekimleri tarafından kullanılan aletlerle yapılır. Diş hekimleri ve periodontoloji uzmanları tarafından kullanılan kretuar adlı el aletleri, diş tartarı tedavisinde tercih edilebilir. Ayrıca titreşim ve su ile çalışan cihaz ve aletlerle daha hızlı temizlenebilir.
Diş tartarının temizlenmemesi halinde bazı komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Kişinin diş etinde iltihaplanma, dişlerde sallanma, diş eti çekilmesi ve diş kaybı gibi kötü sonuçlar ortaya çıkabilir. Tartar tüm dişi yüzeyini kaplayabilir. Ağız kokusunu ve bakteri üretimini artırabilirken, ağız sağlığını bozabilir. 
İlk başlarda genellikle beyaz veya krem renkte olan tartarın yoğunluğu ve miktarı arttıkça koyu bir renk halini alabilir. Koyu bir renk alan dişler estetik görünümünü kaybeder. Tartar birikimi olan dişlerin uzmanlar tarafından temizlenmesi gerekir.

Diş Taşı Oluşumu Nasıl Önlenir?

Diş taşı oluşumunu önlemek her zaman için mümkün olmayabilir. Bazı kişilerin tükürüğünde bulunan mineral yapısı ve ölçüsü sonucu ortaya çıkabilir. Ancak bu durumu azaltmak için bazı önlemler alınabilir. Dişlerde plak oluşumuna neden olan etkenleri belirlenip ortadan kaldırılması gerekir. Dişte tartar oluşumunu engellemek için yapılması gereken noktalar şu şekildedir:

• Günlük olarak iki kez diş fırçalamak (yaklaşık iki dakika kadar)
• Kişiye uygun olan diş fırçası tercih etmek
• Elektrikli diş fırçasından ve ağız duşundan yararlanmak
• Diş ipi kullanarak diş plağı oluşmasına engel olmak
• Florlü diş macunu kullanarak diş minesini onarmak
• Düzenli ve sağlıklı beslenmek, şeker ve asitli besinlerden uzak durmak
• Yemek yedikten sonra dişleri fırçalamak
• Sigara ve tütün benzeri maddelerden uzak durmak
• Düzenli olarak diş hekimi kontrolü

Diş Temizletme Nedir?

Diş hekimleri tarafından diş taşlarını temizlemek amacıyla yapılan uygulamalar diş temizletme işlemi denir. Diş hekimleri tarafından kullanılan aletler diş üstünde, diş etinde veya altıda biriken taşların temizlenmesini sağlar. Bu işlem sonucu kişinin dişleri ve diş etleri eski yapısına ulaşır. Ayrıca diş yüzeyinde sigara, kahve ve çay gibi etkenlerin neden olduğu lekeler de ortadan kalkar.

Diş Taşı Temizliği Kimlere Yapılır?

Diş taşı temizliği, farklı nedenlere bağlı olarak dişlerinde leke oluşan ya da diş tartarı gelişen bireylere yapılabilir. Diş fırçalama, diş ipi veya ağız gargarları oluşan tartarı kaldırmak için yeterli olmaz. Bu sebeple, evde kişilerin kendi başlarına yapabileceği işlemler değildir. Uzmanlar altı ayda bir diş hekimi kontrolüne gidilmesini önermektedir. 
Diş tartarı temizliği gerekli görüldüğü durumlarda diş eti hastalıkları uzmanı veya diş hekimi tarafından yapılır. Taşların temizlenmesinin ardından kişi sağlıklı bir ağız ve diş yapısına sahip olur. Ayrıca ortaya çıkan ağız kokusu, diş eti kanamaları, diş eti ağrıları ve şişlikler ortadan kalkar. 

Diş Taşı Nasıl Temizlenir?

Ağız kokusu ya da dişlerinde koyu renk oluşan bireyler, tartar şüphesi ile diş hekimi kontrolüne gidebilir. Diş tartarı temizliği uzman diş hekimleri tarafından diş kliniklerinde yapılır. Herhangi bir ağrı veya acı durumları olmadığı için anestezi uygulaması gerekmez. Ancak diş eti rahatsızlığı yaşayan kişilerde işlem sırasında sızlama gibi hassasiyet hissedilir. Bu gibi durumlarda o bölgelerin uyuşturulması gerekebilir. Temizlik işlemi, özel aletler aracılığıyla kısa bir sürede yapılır. Ancak çok fazla taş bulunan bireylerde bu işlemler uzun sürebilir.