Aparey Diş Nedir?

Aparey en net tanımı ile alet anlamı taşır. Diş tedavisinde ortodontik apareyler sıklıkla tercih edilir. Bu apareyler ağızda oluşabilen birçok problemde tercih edilen düzeneklerdir ve hareketli ve sabit olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Genel olarak ağız içerisinde kullanılır ancak bazı durumlarda ağız dışında da tercih edilebilir. Ortodontisterin tedavide sıklıkla kullandığı apareylerden biri damaklıklardır.

Bilhassa dişlerinde çapraşık olan kişilerde ortodontik tedavi gerekli olabilir. Bu bireylerin alt ve üst çeneleri olması gerektiği gibi kapanmaz. Bu durum estetik bakımından olduğu gibi sağlık açısından da oldukça önemlidir.

Çenesinde uyumsuzluk bulunan kişiler, bir şeyler tüketirken ve konuşurken güçlük çekebilirler. Bu bireylerde çeşitli cihazlar ile dişlerde oluşan düzensizliği düzeltmek ve kişinin alt ve üst çenesinin normal bir şekilde birleşmesini sağlamak mümkün olabilir. 

Orotdontik tedaviler esnasında kullanılmakta olan bu aygıtların hepsi aparey olarak adlandırılır. Bu tedavilerde tercih edilen apareyler birbirinde farklıdır. Bunlardan hangisinin kullanılacağına alanında uzmanlaşmış bir ortodontist hastanın ağızındaki probleme bağlı olarak karar verir.

Damaklık Nedir? Ne İşe Yarar?

Damaklık öteki ismiyle damak genişletici, ortodontik diş tedavisinde genellikle tercih edilen apareylerden biridir. Genel olarak çocukluk evresinde tercih edilen gerekli olması durumunda yetişkin kişiler için tercih edilmektedirler. Çene yapısı dar olan bireylerde damağın genişlemesi ve dişlerin sağlıklı konumlanmasına katkı sağlamak için kullanılır.  Damaklık kullanımını gerektiren durumlar şu şekildedir;

• Çene yapısı dar bireyler
• Çapraşık dişlere sahip kişiler
• Alt ve üst çenenin olması gerektiği gibi kapanmaması

Çene yapısı dar olan bireylerde dişlerin bazıları çıkarken güçlük oluşturabilir. Gömülü dişleri olan kişilere de damaklık kullanımı önerilebilir.
İnsanların damağı sağ ve sol olmak üzere iki kısımdan oluşur. Diş damaklığı, damağın iki bölümünde de ufak bir güç uygulamaktadır. Bu durumda damağın genişlemesine katkı sağlar. Bunlarla birlikte damaklık diş apareyi kullanmanın sağladığı avantajlar şöyledir;

• Dişlerin uygun yerde yer edinmesine katkı sağlar.
• Diş teli gibi ortopedik apareylerle uyum içindedir.
• Erken çocukluk döneminde damaklık kullanmak ileri zamanlarda cerrahi işlem tehlikesini düşürür.

Damaklık Diş Apareyi Nasıl Kullanılır?

Sabit diş damaklığı tedavisinden evvel hasta olan kişi uzman bir hekim tarafından detaylıca kontrol edilir. Kişinin diş çürüğü, diş etinde iltihap, gibi ilave sorunlar olması durumunda ilk olarak bu sorunların giderilmesi için tedaviye başlanır.

Bu apareyler sabit ve hareketli olmak üzere iki şekildedir. Alt ve üst çeneye yapılabilen diş apareyleri olarak belirtilir. Bu tedavinin başarılı olması için kişiye uygun bir tedavi şekli planlanmalıdır. 

Bundan dolayı hangi damaklığın tercih edileceğine hasta olan kişinin ve hekimin karar vermesi gerekmektedir. Kişiye uygun olana damaklığın yapılması için kişinin ağız ve damağının ölçüsü alınmalıdır. 

Sabit diş apareyi le hareketli diş apareyini birbirlerinden ayıran en önemli farklılıksa kişinin istediği zaman damaklığı çıkarabilme imkanıdır.

Hareketli olan apareyler, erken vakitte farkına varılan ağız ve diş problemler için iyi bir yöntemdir. Bunun haricinde bu apareyler kişi tarafından çıkarılabildiğinden dolayı kolaylıkla temizlenir. Fakat bunları çıkarırken oldukça dikkatli olunmalıdır çünkü dişler zarara uğraya bilir.

Çocukluk döneminde damaklık tercih eden hastalar yaklaşık 2-3 ay içinde damaklık kullanımından iyi verim alabilir. Yetişkin kişilerde ise bu süre 4-6 ay aralığında değişmektedir.

Damaklık Kullanımının Yan Etkileri Nelerdir?

Damaklık kullanmak oldukça kolaydır. Bilhassa hareketli olan diş damaklığı kişiler tarafından kolaylıkla çıkarılıp takılmaktadır ve bundan dolayı temizliği oldukça basittir. 

Genel olarak çocukluk döneminde yaygın bir şekilde tercih edilen damaklıklar, gereken durumlarda ileri yaştaki bireylerin, kemikleri gelişimlerini bitirdiğinden dolayı bu bireylerde damaklığa alışma evresi oldukça zor olabilir ve bu bireylerin tedavileri çocuklara oranla oldukça uzun olabilir. Bunlar ile birlikte diş apareyi kullanmaya bağlı oluşan yan etkileri şu şekildedir;

• Damaklığın takıldığı ilk zamanlarda ufak seviyede ağrı hissedilmesi
• Baş ağrısı
• Bir şeyler tüketirken güçlük çekme
• Konuşmakta güçlük yaşama
• Fazla miktarda tükürük salgılama

İlk bir hafta içerisinde bu yan etkiler kendiliğinden kaybolur. Hasta olan kişi damaklık kullanımına alışır.